Thursday, July 15, 2010

Arundhati Roy-in min rawn tlawh!


Thlirtu mipui tamtak zingah

Thil te tham te pawh hmaih ngailo Siamtu chuan a rel fel ngei e, chuta zinga a duan hringfate zingah chuan hmeltha bawk a, thuziah thiam bawk Arundhati Roy hi a tel ve ngei ang. “The God of small things” a ziah avanga kum 1997 Booker prize dawngtu Bengali nu ni si India hmarchhak Shillong-a pianga, Kerala a cheng ta chuan Monday chhun khan kan awmna university-ah min rawn tlawh a. Shekhar Kapur film siam Bandit Queen, Phoolan Devi chanchin tarlanna a rawn sawisel avang a khawvelin an hriatchhoh. American linguist (The living intellectual) Noam Chomsky te dungthula thu rawn ziak a, media te’n an tarlan lemloh "a tak ram" a rawn auchhuahpui avangin he nu hi atakin hmuh a chakawm a ni.

Vice Chancellor Prof. Seyed Hasnain in lecture a chair
He nu ropui tak hi la hmulo mah ila a thuziak atangin kalo hmelhriat ve thin a. “The Algebra of infinite Justice” leh “The God of Small Things” te kha ka thianpa Sawmtea (RIP) Shillong-a kan awmlaiin ka hawh sak ve tawh. “An Ordinary person's guide to empire” a ziah tho kha ka rauh em em thin a, ka thianpa in min hawhbo sak a ka duh em avangin ka lei leh nghe nghe. Chutiang taka thuziaktu ka ngaihsan ve chuan min rawn tlawh dawn a ni. Zanah mengrei mah ila zingah ka tho a, ka thianpa tuitaka mu pawh chu kaitho lo leh dil miahlo in a camera ka lek chhuak a, lecture a pekna tur hall-ah a thusawina tur hmatakah thutna ka va rem a. Kan university professor te pawh a belkai deuh chin chu karloah an rawn fuan khawm a, lecture hall-ah chuan kan leng talo! Chhuat rem lai laiah te an thu ther fir fer hlawm a.

Ngaisangtu leh hnialchak mipui hma-ah huai takin
Anti-globalization/alter-globalization movement te, neo-imperialism a fakselna te, Global policy of US a sawiselna te, Narmada Dam lian sorkarin a tum mirethei zawkte’n an tawrhna te chu a thupui ken ber thin a ni a. Operation Green hunt chungchang pawh a thai nual tawh nghe nghe. Chutah! Ka hma-ah chuan a rawn ding chhuak a a hmel pawh a tha kher mai, media a sir a a thusawi thla lo la mawlh mawlh te kap chung chuan thu a rawn sawi tan ta a. Thusawi a thiam kher mai, a tawngkam chheh tin reng a fimkhur a, a khap sual duhlo khawp mai. Media-in a "reality" nilo an puanzar thin te, India ram sorkar chak tak mai chu corporate te control a nih zia leh Prof Kancha Ilaiah in a sawi hnamsang zawk "gundas" te chu dim hauhlo in a rawn kap a. India ram chuan a ram ngeiah militarism hmangin indo a puang a mirethei te a nghaisa a ni a rawn ti zel a, thudang tamtak pawh a sawi duh tawk ang. A bengvarthlak khawp mai.