Friday, October 23, 2009

India ramah chuan Bawng a bu ring ber!

Hmanni chu Library Lawn-ah hian mipakhat a hming Prof.Kancha Illaiah thusawi ka va ngaithla a, chuta thusawi chuan ka beng verh deuh.

BAWNGSA:India ramah hian Caste chak lutukin min phuar a chumi hmang chuan kan vai pathian ringtu ho hian min chaih ta a ni e. Bawng hi ran thianghlimah puan a ni a. Achhan an sawi ber pawh Bawng chu nu ang a ni a, hnute te min pe. India ram 75% a kan hnute ei in hi Lawi atang a kan hmuh te a ni si a. Lawi hi ran thianghlim a nih velohna chhan chu a dum vang mai a ni. Bawngsa ei hnam kan Muslim hnam te hian India ramah ber nihna an hauh mek a a ei velo vaipa chuan an khum meuhlo a nih hi. Bawngsa hi Aryan India a lokal hmasa te khan an lo ei ngei thin tih pawh archeological hmuhchhuana a finfiah a ni.

GANDHI: Tharum thawhlohna thupui hmanga India ram a tharum thawhna thlen tam tir bertu chhan chu amah hi a ni.Hindu lehkhabu thianghlim Bhagavad Gita chu ka lehkhabu a ni tiin a lekchhuak a, chutah chuan tharumthawhna hlir a inziak lawi si a, a thupui ken nen a in mil ta lo! Suit nalh tak ha theiin hrepereng a kaihlui a a mawipui silo. Hnam hnuang hnung Harijan te tan thawk in ti mahse an chhuahna tur kawlpui caste chu a kheng thla duh bawk silo, thil mak dangdai tak chu a ni.

UNIVERSITY AH: IIM, IIT leh Central university-ah te reservation neih an sawisel a, a chhanber chu quality lo mihring an chhuak hnem lutuk ang tih hi a ni. A nihleh quality an tih chu enge ni? Mifing inti eh awp bet tu te hian Khawthlang ram mite ziah an lachhawnga, an mahni in an ziak ve thiam silo. A nih khawthlang ram a mifingte hi i han enteh ang u Adam smith te hi smith chhungkua atang a lo seilian an ni chawk ang, Voltaire te ngat pawh hi chhungkaw dinhmun tha atang a lo chhuak an nih a rinawm bikloh. Lehkhabu in a zirtir piahlamah hian hringnunin nitin a min zirtir hi a lo awm ve zawk a ni. Harsatna dinhmun atang hian miten lehkhabu ngaihnawm anlo ziak thei zawk a ni. Sap pachalho kan tluklohna chhan hi ka Bawngsa ei velo hi a ni mailo maw?...

Pathian tawng chikim hria kan mamawh: Hindu pathian hian sansrkit chauh a hria a a buaithlak. Tawng dang hmang ho tan hian kan ko eih pha velo. Ka nihtum min zawh chuan ti hian ka chhang ang che u. Tirupati a puithiam lalber nih khu a ni. An pathian dah khu english te, telegu te'n ka be duh a, a eih theihloh chuan pathian khu ka sawn ngei ang. Tawng chikim hria pathian kan mamawh.

A dang pawh tam mai ka sawi tawhlo mai ang e. Thusawi thiam tak leh mifing ve tak chu a ni. OBC Reservation Implementation, UGC -a Chairman a lo ni reng a. Ka han en ve mai chuan pa tlawm ve tak hi a ni a. Mahse a thuziah chu khawvel pumin an chhiar a, sap naupang ho zirtur thleng a ziahsak tu a ni lawi si a. A ngaihsan awmna pakhat chu harsatna in a tathriama mi hmantlakah a chhuak hi a ni.

4 comments:

Awzzman said...

a va sawu tha ve le! ni e hnam hnufual rahbeh tlat duh tu te ho hi...an ninawm ani e.

ti hian ka ngaihtuah ve mai2 a, hman ni Dalit khaw hrang2 ah field work nei in kan fehchhuak, veng hmun khat a khawsa ho mah ni se, an ni Dalit community kha chu a..kawm lai/tla birh lamah hlir an awm a...an zingah sum leh pai hnam sang in ti te ho neih ai a tam nei te pawh awm ve bawk mahse..dalit nih na vang khan...

keimah said...

A va sawi thain a sawi dik phian mai. Pa fing tak zawng a nih hmel e.

vana said...

E khai a, Bhagavad Gita hi hetiang lam hawi a ni tih ka lo hre ngailo a. Chuan 75% lawi hnute pawh hi hriat thar. Ka fin phah leh ta.
Thinrim hrikthlak na rawng a kai deuh tlatin ka hria. A kaikuang! hria a chakawm e.
Reservation cc hi a dik khawp mai.Sawi belh vak ka chak a, mahse insum daih teng :)

mp's said...

comment ve lo mai teh ang!