Thursday, January 13, 2011

Missionary te hnuhma thil tha chu

Fate sap ram a dah thulh duh chuang silo a sapho ngaihsanlohna min tuh tum kan Professor te hi an rilru tak tak hriat ka chak thin. India ram hausakna rawk a mahni ram a mingo te'n min pemsan hnu hian a hnuhma siper hi a tha lam te thalo lam zawngte'n kan lo dawng sawng a. Zoram a thil tha an hnutchhiah zingah chuan zirna piah lamah hian thu mai nilo a thuziah dahthat theihna hmanrua Press min din sak hi a hlu ngawt mai.

A ‘Davos’ hand-operated platen press.
A Chandler & Price treadle-operated platen press.

He thil pawimawh tak mai dinchhuahna atana tha leh zung sengtu Dr. Frazer kha a fakawm thlawt. Kum 1911 a dinin a tir chuan kut a nemkaina khawl (Hand-Press) chauh a nei a. Bible chang tawi te te chhu chhuakin chanchin tha thehdarhnan a hmang thin. Chu khawl chu mawlmang tak ni mahse "Kristian tlangau bu" hi a lo chhu chhuak a, thu leh hla lam a Mizo te tan rahbi pawimawh tak a lo ni ta hial a. Mizoram Bawrhsapte tan pawh hei hi a tangkai hle mai. Bawrhsap Col. Loch chuan khawlchhutna tha zet mai (Treadle machine) kohhran tan a lo hlan a. Kohhran pawh chuan hmang tangkaiin "Loch printing Press" ti a vuahin thu leh hla anlo ti darh tan ta a, he hming hi Synod Press a nih hma zawng a a hming put thin a ni. Tichuan, tuna hmun hi khawlbunna tan chuan hman a lo ni ta a "communication" lamah kohhran hmalakna in nasatakin Zofate kan lo hmasawn ta a lawmawm ngawt mai.


Photo source: http://www.flickr.com/photos/30239838@N04/3370153895/
http://www.flickr.com/photos/sunivroc/3237705433/in/photostream/

No comments: